Λένιν: Η εσωκομματική δημοκρατία

Λένιν: Η εσωκομματική δημοκρατία

Το ζήτημα δεν μπαίνει έτσι: ή «εσωτερική ειρήνη» ή «εσωκομματική πάλη».
Στην πραγματικότητα το ζήτημα τίθεται έτσι: ή οι τωρινές σκεπασμένες μορφές εσωκομματικής πάλης που ασκούν αποσυνθετική επίδραση στο ηθικό των μαζών, ή η ανοιχτή, η πάλη αρχών ανάμεσα στο διεθνιστικό-επαναστατικό ρεύμα και στη γκρυτλιανή κατεύθυνση μέσα κι έξω απ το κόμμα.
Ένας τέτοιος όμως αγώνας, όπου η γκρυτλιανή κατεύθυνση μέσα στο κόμμα κι αυτή είναι πολύ πιο σπουδαία και πολύ πιο επικίνδυνη από εκείνη που βρίσκεται έξω από το κόμμα θα εξαναγκαστεί να αγωνίζεται ανοιχτά ενάντια στους αριστερούς και οι δυο κατευθύνσεις θα εμφανίζονται παντού με τις δικές τους ανεξάρτητες αντιλήψεις και με τη δική τους πολιτική, θα αγωνίζονται η μια κατά της άλλης από άποψη αρχών, αφήνοντας τη λύση των σπουδαίων ζητημάτων αρχών πραγματικά στη μάζα των κομματικών συντρόφων και όχι μόνο στους «αρχηγούς», ένας τέτοιος αγώνας είναι απαραίτητος και ωφέλιμος, αυτός διαπαιδαγωγεί τις μάζες στο πνεύμα της ανεξαρτησίας και της ικανότητας να εκπληρώσουν το κοσμοϊστορικό επαναστατικό τους καθήκον.
(Λένιν, τ. 30, σελ 221-222, «Θεμελιακές θέσεις σχετικά με το ζήτημα του πολέμου»).

Ακριβώς για να μην εκφυλίζεται η αναπόφευκτη και αναγκαία πάλη των κατευθύνσεων σε ανταγωνισμό «ευνοουμένων», σε προσωπικές προστριβές, σε μικροϋποβλέψεις, σε μικροσκάνδαλα, ακριβώς γι αυτό όλα τα μέλη του σοσιαλδημοκρατικού κόματος έχουν την υποχρέωση να φροντίσουν για τη διεξαγωγή ανοιχτής πάλης αρχών ανάμεσα στις διάφορες κατευθύνσεις της σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής.
(Λένιν, τ. 30, σελ 205, «Οι αριστεροί τσιμερβαλντινοί στο ελβετικό σος/δημ κόμμα»).

Καλούμε όλους τους συντρόφους τόσο τους οτζοβιστές όσο και τους ορθόδοξους μπολσεβίκους να εκθέσουν τις απόψεις τους από τις στήλες της εφημερίδας «Προλετάρι». Αν χρειαστεί θα εκδόσουμε τα υλικά που μας στέλνονται και σε ιδιαίτερη μπροσούρα. Ιδεολογική καθαρότητα και συνέπεια, να τι μας χρειάζεται ιδιαίτερα στη σημερινή δύσκολη στιγμή. Ας αφήσουμε τους κ.κ. εσέρους να σκεπάζουν τις διαφωνίες τους και να συγχαίρουν τον εαυτό τους για την «ομοφωνία» τη στιγμή που δικαιολογημένα λένε γι αυτούς: σ αυτούς βρίσκεις ό,τι θέλεις, απ το φιλελευθερισμό των ενέσων ως το φιλελευθερισμό με τη βόμβα.

Η ομάδα μας δεν πρέπει να φοβάται την εσωτερική ιδεολογική πάλη, μια κι αυτή είναι απαραίτητη. Θα δυναμώσει ακόμη περισσότερο μέσα σ αυτή. Εμείς είμαστε υποχρεωμένοι πολύ περισσότερο να ξεκαθαρίζουμε τις διαφωνίες μας…

Καλούμε τους σ μπολσεβίκους στην πάλη για την ιδεολογική καθαρότητα και για το σάρωμα όλων των παρασκινιακών μηχανορραφιών, απ όπου κι αν προέρχονται… Ιδεολογική καθαρότητα, σαφείς απόψεις, γραμμή που να στηρίζεται σε αρχές.

(Λένιν, τ. 17, σελ. 376-377)

Η κριτική μέσα στα όρια των βάσεων του προγράμματος του κόμματος πρέπει να είναι ολότελα ελεύθερη και όχι μόνο στις κομματικές συνελεύσεις αλλά και στις πλατιές συνελεύσεις.

Η πολιτική δράση του κόμματος πρέπει να είναι ενιαία. Κανενός είδους «εκκλήσεις» που παραβιάζουν την ενότητα συγκεκριμένων ενεργειών δεν επιτρέπονται ούτε στις πλατιές συνελεύσεις, ούτε στις κομματικές συνελεύσεις, ούτε στον κομματικό τύπο. Π.χ. σε μια περίοδο που οι εκλογές δεν έχουν ακόμα οριστεί, επιτρέπεται παντού στα μέλη του κόμματος να κριτικάρουν την απόφαση για συμμετοχή στις εκλογές. Στην περίοδο των εκλογών δεν επιτρέπονται απολύτως και πουθενά κανενός είδους εκκλήσεις των μελών του κόμματος για αποχή απ τις εκλογές.

Η αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού και της αυτονομίας των τοπικών οργάνων σημαίνει ακριβώς την ελευθερία κριτικής, πλήρη και παντού, εφόσον δεν παραβιάζεται μ αυτό η ενότητα κάποιας συγκεκριμένης ενέργειας και το απαράδεκτο οποιασδήποτε κριτικής που υποσκάπτει ή δυσκολεύει την ενότητα κάποιας ενέργειας που έχει αποφασίσει το κόμμα.

(Λένιν, τ. 13, σελ 131).

Περισσότερο φως, ας τα ξέρει όλα το κόμμα, ας του δοθεί όλο, απολύτως όλο το υλικό για την αξιολόγηση των κάθε λογής διαφωνιών, των επιστροφών στον αναθεωρητισμό, την παραβίαση της πειθαρχίας κλπ. Περισσότερη εμπιστοσύνη στην αυτοτελή κρίση όλης της μάζας των κομματικών στελεχών.

Στο ερώτημα «τι δεν πρέπει να κάνουμε» εγώ θ απαντούσα: να μην κρύβουμε απ το κόμμα τις αφορμές της διάσπασης που εμφανίζονται και μεγαλώνουν, να μην κρύβουμε τίποτε απ τα περιστατικά και γεγονότα που αποτελούν αυτές τις αφορμές. Κάτι περισσότερο, να μην τα κρύβουμε όχι μόνο απ το κόμμα, αλλά όσο είναι δυνατόν και απ το κοινό που είναι ξένο προς αυτά. Πλατιά δημοσιότητα, να το πιο σωστό και το μοναδικό ασφαλές μέσο για ν αποφευχθούν όσες διασπάσεις μπορούν ν αποφευχθούν, για να περιοριστεί στο μίνιμουμ η ζημιά απ τις διασπάσεις εκείνες που έχουν γίνει πια αναπόφευκτες.

Μόνο η πλατιά δημοσιότητα σπάζει όλες τις μονοκόμματες, μονόπλευρες, ιδιότροπες παρεκκλίσεις, μόνο αυτή μετατρέπει τους κάποτε ανόητους και γελοίους «τσακωμούς» των «μικροομάδων» σε ωφέλιμο και απαραίτητο υλικό κομματικής αυτοδιαπαιδαγώγησης.

Και μόνο ύστερα από πολλές τέτοιες ανοιχτές συζητήσεις μπορεί να διαμορφωθεί ένα πραγματικά αρμονικό συλλογικό όργανο καθοδήγησης. Θα δημιουργηθεί για τους εργάτες μια τέτοια κατάσταση όπου να μην μπορούν να πάψουν να μας καταλαβαίνουν, μόνο τότε το «επιτελείο» μας θα στηρίζεται πραγματικά στην ελεύθερη και συνειδητή θέληση μιας στρατιάς που θ ακολουθεί το επιτελείο και ταυτόχρονα θα κατευθύνει το επιτελείο της.

(Λένιν, τ. 8, σελ 93-97).

Βλέποντας πως η ΚΕ ούτε καν απάντησε στις επίμονες υποδείξεις που έκανα μ αυτό το πνεύμα από την αρχή της Δημοκρατικής σύσκεψης, πως το Κεντρικό Όργανο σβήνει από τα άρθρα μου τα σημεία που μιλούν για τέτοια εξόφθαλμα λάθη των μπολσεβίκων, σαν την επονείδιστη απόφαση να πάρουν μέρος στο Προκοινοβούλιο, σαν την παραχώρηση θέσης στους μενσεβίκους στο Προεδρείο του Σοβιέτ κλπ κλπ, βλέποντας όλα αυτά, οφείλω να διακρίνω έναν «λεπτό» υπαινιγμό ότι η ΚΕ δεν θέλει ούτε και να συζητήσει αυτό το ζήτημα, έναν λεπτό υπαινιγμό ότι πρέπει να κλείσω το στόμα, κι ότι πρέπει ν αποσυρθώ.

Είμαι υποχρεωμένος να βάλω ζήτημα αποχώρησής μου από την ΚΕ και το κάνω αυτό διατηρώντας την ελευθερία να κάνω ζύμωση στη βάση του κόμματος και στο συνέδριο του κόμματος.

Γιατί έχω την ακλόνητη πεποίθηση ότι «αν περιμένουμε» το συνέδριο των Σοβιέτ και αφήσουμε να χαθεί τώρα η στιγμή, χαντακώνουμε την επανάσταση.

(Λένιν, «Η κρίση ωρίμασε», τ. 34, σελ. 283).

ΛΕΝΙΝ Η ΚΡΙΣΗ ΩΡΙΜΑΣΕ

http://www.scribd.com/doc/70919180/%CE%9B%CE%95%CE%9D%CE%99%CE%9D-%CE%97-%CE%9A%CE%A1%CE%99%CE%A3%CE%97-%CE%A9%CE%A1%CE%99%CE%9C%CE%91%CE%A3%CE%95



Δεν πρέπει να κρύβουμε τα λάθη μας μπροστά στον εχθρό. Όποιος το φοβάται αυτό, δεν είναι επαναστάτης. Αντίθετα, αν δηλώσουμε ανοιχτά στους εργάτες: «Μάλιστα, κάναμε λάθη», αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον τα λάθη αυτά δεν θα επαναλαμβάνονται και ότι θα μπορέσουμε να κάνουμε καλύτερη επιλογή της στιγμής. 
(Λένιν, τ. 44, σελ. 33, «Το ΙΙΙ συνέδριο της κομμ διεθνούς»). 


Η ζωή των ιδεών μέσα στο κόμμα δεν θα μπορούσε να γίνει κατανοητή, χωρίς προσωρινές ιδεολογικές ομάδες. Οι ομάδες φυσικά είναι ένα «κακό», όπως και οι διαφωνίες. Μα αυτό το κακό αποτελεί ένα συστατικό τόσο αναγκαίο για τη διαλεκτική εξέλιξη του κόμματος, όσο είναι οι τοξίνες για να ζήσει ο ανθρώπινος οργανισμός. Η μεταμόρφωση των ομάδων σε οργανωμένες φράξιες, και προπαντός σε φράξιες κλεισμένες στον εαυτό τους, είναι ένα κακό ακόμα μεγαλύτερο. Η τέχνη του να διευθύνεις το κόμμα συνίσταται ακριβώς στο να προλαβαίνεις αυτή τη μεταμόρφωση. Κι αυτό δεν μπορεί να το κατορθώσει κανείς με απλές απαγορευτικές διατάξεις. 
Στο 10ο συνέδριο, τη στιγμή που μαίνονταν η εξέγερση της Κρονστάνδης και οι ανταρσίες των κουλάκων, ο Λένιν πρότεινε την υιοθέτηση μιας απόφασης που απαγόρευε τις φράξιες και τις ομάδες. Με τη λέξη ομάδες δεν εννοούσε κανείς τις προσωρινές τάσεις που αναπόφευκτα σχηματίζονταν στη διάρκεια του προτσές της ζωής του κόμματος, μα τις ίδιες τις φράξιες που παρουσιάζονταν σαν ομάδες. Η μάζα του κόμματος κατάλαβε πολύ καλά τον θανάσιμο κίνδυνο της στιγμής, και υποστήριξε τον ηγέτη της, υιοθετώντας μια απόφαση σκληρή και αμείλιχτη: την απαγόρευση των φραξιών και των ομάδων. Μα το κόμμα γνώριζε επίσης πολύ καλά πως ήταν η κεντρική επιτροπή που κατευθύνονταν από τον Λένιν, που θα διερμήνευε αυτή τη φόρμουλα. Ήξερε πως δεν θα είχαμε μια ερμηνεία κτηνώδη και δόλια, ούτε για ένα λόγο παραπάνω, καταχρήσεις εξουσίας. Το κόμμα ήξερε πως ακριβώς ύστερα από ένα χρόνο, κι ακόμα ύστερα από ένα μήνα, αν το 1/3 των μελών του το επιθυμούσε, στο επόμενο συνέδριο, το κόμμα θα έλεγχε την εμπειρία που αποκτήθηκε, και θα έκανε τις απαραίτητες διορθώσεις. Η απόφαση όμως του 10ου συνεδρίου πάνω στις φράξιες και τις ομάδες που από τότε κιόλας απαιτούσε να διερμηνευτεί και να εφαρμοστεί με σύνεση, δεν αποτελεί μια απόλυτη αρχή που κυριαρχεί πάνω σ όλες τις άλλες ανάγκες ανάπτυξης του κόμματος, ανεξάρτητα από χώρα, από κατάσταση και από εποχή. Πραγματικά, ο σκοπός δεν είναι ν απαγορέψεις τις φράξιες, μα να πετύχεις την εξαφάνισή τους. η φράξια του μηχανισμού που κρύβεται απ το κόμμα, σχηματίστηκε μέσα στο κομμ. Κόμμα της ΕΣΣΔ ήδη πριν από το 12ο συνέδριο. Μα στο μέτρο που αυτή η φράξια του μηχανισμού, η κλεισμένη στον εαυτό της, τοποθετείται πιο τολμηρά έξω από τον έλεγχο της μάζας του κόμματος, το προτσές κατατεμαχισμού σε φράξιες όχι μονάχα στη βάση, μα και στους ίδιους τους κόλπους του μηχανισμού, γίνεται πιο τραχύ και πιο βαθύ. 
(Τρότσκι, «Η στρατηγική και η τακτική στην ιμπεριαλιστική εποχή»).