Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ): Μια απάτη της στατιστικής που κρύβει την πραγματικότητα.

Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ):

Μια απάτη της στατιστικής που κρύβει την πραγματικότητα.

Ο Disraeli (Άγγλος Πρωθυπουργός) είπε: "Υπάρχουν 3 ειδών ψέματα: τα συνηθισμένα, τα καταστροφικά και η στατιστική".

Κατά τη γνώμη μου, η στατιστική χωρίς να λέει ψέματα, μπορεί να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα σε τέτοιο βαθμό, που να αποτελέσει ένα τρομερό μέσο εξαπάτησης γι αυτούς που θα θελήσουν να τη χρησιμοποιήσουν σαν τέτοιο.

Ένα παράδειγμα: Όταν το Πανεπιστήμιο John Hopkins είχε αρχίσει να δέχεται για πρώτη φορά γυναίκες, κάποιος επισήμανε κάτι πραγματικά "συγκλονιστικό": το 33% των φοιτητριών του Hopkins είχαν παντρευτεί καθηγητές του πανεπιστημίου τους. "Η αλήθεια είναι" ότι υπήρχαν τότε 3 μόνο εγγεγραμμένες γυναίκες και μία απ αυτές τύχαινε να είναι παντρεμένη με καθηγητή...

Ένα άλλο παράδειγμα: Μια εταιρεία ανακοίνωσε ότι το μετοχικό της κεφάλαιο μοιράζονταν σε 3.003 ανθρώπους μ έναν μέσο όρο 660 μετοχών ο καθένας. Αυτό ήταν αλήθεια. Αλλά ήταν επίσης αλήθεια ότι απ τα 2.000.000 μερίδια του μετοχικού κεφαλαίου, 3 άνθρωποι κατείχαν τα 3/4 και οι υπόλοιποι 3.000 μοιράζονταν το 1/3 που απέμενε.

Σήμερα ο δείκτης που χρησιμοποιείται για να δείξει το "επίπεδο ανάπτυξης", την "πρόοδο" και την "ευημερία" των λαών, είναι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ). ΑΕΠ είναι η συνολική αξία σε χρηματικές μονάδες όλων των τελικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα και διακινούνται μέσω της αγοράς, στη διάρκεια ενός χρόνου.

Κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε μια χώρα, είναι ο μέσος όρος εισοδήματος των κατοίκων (το ΑΕΠ της χώρας διαιρούμενο με τον συνολικό πληθυσμό της).

Συνολικό εισόδημα, μέσος άνθρωπος, μέσο εισόδημα: Που υπάρχουν αυτά; Μόνο στα νούμερα και στη φαντασία των ανθρώπων. Πρόκειται για τον ορισμό της ταχυδακτυλουργίας: κρύβει την κατανομή του πλούτου, εξαφανίζει τις ανισότητες και τους εξαθλιωμένους. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα πχ, όπου το πλουσιότερο 10% του πληθυσμού κατέχει το 42% του καθαρού πλούτου (έρευνα του ΣΕΒ, 2020), τι μπορεί να παριστά το ΑΕΠ; Ένα φανταστικό "μερίδιο" για τους μη έχοντες. Και τι να πει κανείς για τις ΗΠΑ, όπου το 10% του πληθυσμού κατέχει το 78% του πλούτου!... Κι όμως, μόνο το 42% των αμερικανών πιστεύει ότι η ανισότητα έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία (όταν στην πραγματικότητα η αύξηση είναι τεραστίου μεγέθους).

Με την επιβολή και χρήση δεικτών όπως το ΑΕΠ, οι ελίτ πείθουν τη μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου, ότι έχουν κοινά συμφέροντα. Η στρατηγική αυτή απαιτεί εντυπωσιακές ταχυδακτυλουργικές ικανότητες. Το ΑΕΠ δεν κάνει μόνο μια "δουλειά". Είναι "πολυεργαλείο".

Το ΑΕΠ δεν διακρίνει ανάμεσα στις επιζήμιες και βλαβερές δραστηριότητες και τις επωφελείς. Μια μεγάλη οικολογική καταστροφή αποτελεί πλήγμα στο φυσικό πλούτο μιας χώρας. Τα χρήματα όμως που διατίθενται για την αποκατάσταση της καταστροφής,  αυξάνουν σημαντικά το ΑΕΠ, μέσω των δαπανών αποκατάστασης. Δηλαδή, αυξάνεται το ΑΕΠ, την ίδια στιγμή που ο φυσικός πλούτος της χώρας, μειώνεται. Με το μέγεθος του ΑΕΠ δηλαδή, η φυσική καταστροφή του πλανήτη, μοιάζει ν αντιμετωπίζεται σαν κάτι θετικό (...).

Το ΑΕΠ αυξάνεται (με ταυτόχρονη μείωση της ευημερίας), όταν:

·       Μια οικογένεια παίρνει διαζύγιο (γιατί δημιουργούνται αμειβόμενες υπηρεσίες/έξοδα δικηγόρων κλπ).

·       Οι άνθρωποι αρρωσταίνουν πιο συχνά και πιο βαριά (γιατί αυξάνουν τα έξοδα σε γιατρούς, φάρμακα κλπ).

·       Πολλαπλασιάζεται η εγκληματικότητα (αυξάνουν οι δαπάνες για ασφάλεια, φυλακές, αποκατάσταση ζημιών).

·       Αυξάνονται τα δάνεια των νοικοκυριών (μεγαλώνει ο κύκλος εργασιών των τραπεζών).

Η φροντίδα ενός βρέφους από τους γονείς του δεν αυξάνει το ΑΕΠ, ενώ η φροντίδα από τροφό το αυξάνει.

Ο ελεύθερος χρόνος αυξάνει την ευημερία, δραστηριότητες που διεξάγονται εκτός αγορών (όπως εθελοντική εργασία, ανατροφή παιδιών, οικιακές εργασίες), συμβάλλουν στην ευημερία, αλλά δεν περιλαμβάνονται στο ΑΕΠ.

Συχνά παρατηρούμε τα ίδια επίπεδα ευημερίας, πχ προσδόκιμο ζωής, κοινωνική συνοχή κλπ σε χώρες με πολύ μικρότερο οικονομικό πλούτο.

Μπορεί το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ν αυξάνεται, αλλά οι περισσότεροι πολίτες σε μια χώρα να βρίσκονται σε στάσιμη ή ακόμα και σε χειρότερη θέση, χρόνο με τον χρόνο.

["Επί χρόνια η κοινώς αποδεκτή μονάδα μέτρησης οικονομικών επιδόσεων ήταν το ΑΕθνΠ, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, που χοντρικά ισούται με το ακαθάριστο εισόδημα των πολιτών μιας χώρας. Όμως γύρω στο 1990 έγινε η στροφή στο ΑΕΠ, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, την αξία των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται στο εσωτερικό μιας χώρας. Στην περίπτωση χωρών που βρίσκονται σε απομόνωση, που δεν συναλλάσσονται με άλλες χώρες, ούτε δέχονται εισερχόμενες επενδύσεις, τα δύο νούμερα είναι ταυτόσημα. Όμως η στροφή έγινε ακριβώς τη στιγμή που αυξανόταν ο ρυθμός της παγκοσμιοποίησης. Το γεγονός αυτό είχε βαθιές επιπτώσεις: αν το εισόδημα που σχετίζεται με τα αγαθά που παράγονται στο εσωτερικό της χώρας κατέληγε αλλού, το ΑΕΠ θα αυξανόταν, αλλά το ΑΕθνΠ θα μειωνόταν. Και δεν επρόκειτο μόνο για θεωρητική λεπτομέρεια. Τα χρυσορυχεία της Παπούα Νέας Γουϊνέας (ΠΝΓ) τα εκμεταλλεύονταν ξένες εταιρείες, από την Αυστραλία, τον Καναδά και αλλού. Το μεγαλύτερο μέρος της αξίας της παραγωγής τους πιστωνόταν στις ξένες εταιρείες. Η ΠΝΓ εισέπραττε ψίχουλα -που δεν αρκούσαν ούτε για να αποζημιωθεί για την καταστροφή του περιβάλλοντός της ή άλλες δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία της και την υγεία του λαού της. Η επικέντρωση στο ΑΕΠ παρότρυνε τις χώρες να αναλαμβάνουν τέτοιου είδους εγχειρήματα -το μέτρο της επιτυχίας τους είχε βελτιωθεί. Όμως αν η προσοχή είχε επικεντρωθεί στην παλιά μονάδα μέτρησης, το ΑΕθνΠ, τέτοιου είδους εγχειρήματα ίσως να είχαν απορριφθεί".

(Από το βιβλίο "Το τίμημα της Ανισότητας", του Γιόζεφ Στίγκλιτς, τ.1, σελ. 246)].

[Σε διαφορετικές ομιλίες ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Joseph Stiglitz καθώς και ο καθηγητής του ΜΙΤ Erik Brynjolfsson διατύπωσαν την άποψη πως όπως ο κόσμος αλλάζει, έτσι πρέπει να αλλάζουν και οι τρόποι μέτρησης της ευημερίας και της προόδου. Ο Brynjolfsson πιο συγκεκριμένα ανέφερε: «Το ΑΕΠ αποτελεί μια προσέγγιση των συνολικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα. Όμως όταν κατασκευάστηκε σαν δείκτης στο τέλος της δεκαετίας του 1930, ακόμα και ο ίδιος ο άνθρωπος που κατασκεύασε τον δείκτη, ο Simon Kuznets, προειδοποίησε πως ο εν λόγω δείκτης δεν είναι κατάλληλος για την μέτρηση της οικονομικής ανάπτυξης. Είχε καταλάβει πως το ΑΕΠ δεν αποτελεί έναν δείκτη ευημερίας και σε καμία περίπτωση δεν δείχνει το πόσο καλά περνάει ο πληθυσμός και αρκετές φορές μπορεί να πηγαίνει σε αντίθετη κατεύθυνση απ’ την ευημερία». Τέλος συμπλήρωσε πως όπως γίνεται ένας επαναπροσδιορισμός στις επιχειρήσεις, έτσι πρέπει να πραγματοποιηθεί και ένας επαναπροσδιορισμός του τρόπου μέτρησης της οικονομικής προόδου. Ο Joseph Stiglitz σημείωσε: «To AEΠ στις ΗΠΑ αυξανόταν συνεχώς μέχρι το 2009. Παρ όλ αυτά, η ευημερία των Αμερικανών πολιτών ήταν σε χειρότερη κατάσταση απ’ ότι ήταν 30 χρόνια πριν.»

(Απ τη Διπλωματική Εργασία του Α. Πετράκη " Κριτική Ανάλυση του ΑΕΠ και Ανάπτυξη Καινοτόμου Υγειοκεντρικού Δείκτη Ευημερίας")].

Στη Γαλλία, με νόμο του 2015, προβλέπεται η δυνατότητα θέσπισης νέων δεικτών πλούτου, συμπληρωματικών του ΑΕΠ (απ την επιτροπή προβλέπονται 10, περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί), που θα καθοδηγούν τις δημόσιες πολιτικές.

Άλλοι δείκτες κοινωνικής ευημερίας:

Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (λαμβάνει υπόψη εισόδημα, προσδόκιμο επιβίωσης, βαθμό αλφαβητισμού, επίπεδο κατάρτισης).

Δείκτης Κοινωνικής ευημερίας, Social Progress Index (SPI) (λαμβάνει υπόψη βασικές ανθρώπινες ανάγκες, υποδομές για ευημερία, ευκαιρίες).

Δείκτης Ευτυχισμένου Πλανήτη (HPI). O Δείκτης χρησιμοποιεί δεδομένα όπως το προσδόκιμο ζωής, η ευημερία, και το οικολογικό αποτύπωμα. 

Το ΑΕΠ μπορεί να μετράει τις επιτυχίες των ελίτ, αλλά με την ευημερία των κοινωνιών δεν έχει καμιά σχέση. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάθε άλλο παρά αποτελεί δείκτη ευημερίας και προόδου μιας χώρας.

Η προώθηση και καθιέρωση δεικτών όπως το ΑΕΠ, δημιουργεί τα "πρίσματα" εκείνα, μέσα απ τα οποία η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου βλέπει τα πράγματα και υποτάσσεται στην επιρροή των ελίτ. Χρειάζεται μια επίθεση στα "πρίσματα", για να σπάσουμε την επιρροή των ελίτ και των πολιτικών τους στον κόσμο.

["Η έρευνα έχει τονίσει το πόσο επηρεάζονται οι αντιλήψεις μας από το πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθετείται η ανάλυση... Οι αντιλήψεις και οι πεποιθήσεις είναι εύπλαστες... Τα πλαίσια της προοπτικής, άρα και οι αντιλήψεις και η συμπεριφορά, μπορούν να χειραγωγηθούν... Οι ισχυροί προσπαθούν να πλαισιώσουν τη συζήτηση, έτσι ώστε να ευνοούνται τα συμφέροντά τους, καθώς αντιλαμβάνονται ότι σε μια δημοκρατία δεν μπορούν απλώς να επιβάλλουν την κυριαρχία τους στους άλλους... Οι εύποροι διαθέτουν τα μέσα, τους πόρους και τα κίνητρα για να διαμορφώνουν τις πεποιθήσεις με τρόπους που εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους...".

(Από το βιβλίο "Το τίμημα της Ανισότητας", του Γιόζεφ Στίγκλιτς)].

Ρόμπερτ Κένεντυ (Γερουσιαστής των ΗΠΑ που δολοφονήθηκε το 1968):

"Το ΑΕΠ μετρά τα πάντα, εκτός από εκείνα που κάνουν τη ζωή ν αξίζει να τη ζεις".

19 Μάη 2020

Γιώργος Παπανικολάου

Πάνω απ το 60% του ΑΕΠ της χώρας παράγεται σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία, ενώ τεράστιες είναι οι ανισότητες στο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ των Περιφερειών της χώρας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Αττική είναι διπλάσιο σχεδόν απ την Περιφέρεια που είναι στην τελευταία θέση (Ανατολική Μακεδονία).

(Από το βιβλίο "Το τίμημα της Ανισότητας", του Γιόζεφ Στίγκλιτς, τ.1, σελ. 246-247):

Επί χρόνια η κοινώς αποδεκτή μονάδα μέτρησης οικονομικών επιδόσεων ήταν το ΑΕθνΠ, το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, που χοντρικά ισούται με το ακαθάριστο εισόδημα των πολιτών μιας χώρας. Όμως γύρω στο 1990 έγινε η στροφή στο ΑΕΠ, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, την αξία των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται στο εσωτερικό μιας χώρας. Στην περίπτωση χωρών που βρίσκονται σε απομόνωση, που δεν συναλλάσσονται με άλλες χώρες, ούτε δέχονται εισερχόμενες επενδύσεις, τα δύο νούμερα είναι ταυτόσημα. Όμως η στροφή έγινε ακριβώς τη στιγμή που αυξανόταν ο ρυθμός της παγκοσμιοποίησης. Το γεγονός αυτό είχε βαθιές επιπτώσεις: αν το εισόδημα που σχετίζεται με τα αγαθά που παράγονται στο εσωτερικό της χώρας κατέληγε αλλού, το ΑΕΠ θα αυξανόταν, αλλά το ΑΕθνΠ θα μειωνόταν. Και δεν επρόκειτο μόνο για θεωρητική λεπτομέρεια. Τα χρυσορυχεία της Παπούα Νέας Γουϊνέας (ΠΝΓ) τα εκμεταλλεύονταν ξένες εταιρείες, από την Αυστραλία, τον Καναδά και αλλού. Το μεγαλύτερο μέρος της αξίας της παραγωγής τους πιστωνόταν στις ξένες εταιρείες. Η ΠΝΓ εισέπραττε ψίχουλα -που δεν αρκούσαν ούτε για να αποζημιωθεί για την καταστροφή του περιβάλλοντός της ή άλλες δυσμενείς επιπτώσεις στην οικονομία της και την υγεία του λαού της. Η επικέντρωση στο ΑΕΠ παρότρυνε τις χώρες να αναλαμβάνουν τέτοιου είδους εγχειρήματα -το μέτρο της επιτυχίας τους είχε βελτιωθεί. Όμως αν η προσοχή είχε επικεντρωθεί στην παλιά μονάδα μέτρησης, το ΑΕθνΠ, τέτοιου είδους εγχειρήματα ίσως νάχαν απορριφθεί.

...Σήμερα αναγνωρίζεται σχεδόν καθολικά ότι πρέπει ν αλλάξουμε τις μονάδες μετρήσεών μας. Ο Γάλλος Πρόεδρος Σαρκοζί σύστησε τη Διεθνή Επιτροπή για τη Μέτρηση των Οικονομικών Επιδόσεων και της Κοινωνικής Προόδου, της οποίας προήδρευσα. Επιστρατεύτηκαν ειδικοί από την στατιστική, την οικονομική και την πολιτική επιστήμη, ενώ η ομάδα περιελάμβανε 3 νομπελίστες. Συμφωνήσαμε ομόφωνα ότι το ΑΕΠ δεν ήταν απλώς μια κακή, ενδεχομένως ιδιαίτερα παραπλανητική, μονάδα μέτρησης, αλλά κι ότι μπορούσε να βελτιωθεί. Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να πω ότι έχουμε κερδίσει ολοκληρωτικά τη μάχη, αλλά η πλάστιγγα έχει γύρει. Ακόμα και οι ΗΠΑ έχουν αρχίσει την προσπάθεια να διευρύνουν τις μονάδες μέτρησης που χρησιμοποιούν. Η λέσχη G-20 ενέκρινε τις εργασίες για την επινόηση καλύτερων μεθόδων μέτρησης. Ο ΟΟΣΑ, ο οργανισμός των προηγμένων βιομηχανικών χωρών, έχει αναλάβει ένα μεγάλο πρόγραμμα συνέχισης του έργου μας. Και χώρες απ όλο τον κόσμο έχουν αναλάβει ανάλογες πρωτοβουλίες. Στις δημοκρατικές κοινωνίες, ακόμα και με δεδομένη τη δύναμη των πλουσίων να ελέγχουν τα μέσα ενημέρωσης και να διαμορφώνουν τις αντιλήψεις, είναι αδύνατον να καταπνιγούν εντελώς οι ιδέες. Και όταν αυτές οι ιδέες έχουν απήχηση σε τόσο πολλούς πολίτες, μπορούν να αποκτήσουν δική τους ζωή.

Στη Γαλλία, με νόμο του 2015, προβλέπεται η δυνατότητα θέσπισης νέων δεικτών πλούτου, συμπληρωματικών του ΑΕΠ (απ την επιτροπή προβλέπονται 10, περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί), που θα καθοδηγούν τις δημόσιες πολιτικές.

Άλλοι δείκτες κοινωνικής ευημερίας:

Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (λαμβάνει υπόψη εισόδημα, προσδόκιμο επιβίωσης, βαθμό αλφαβητισμού, επίπεδο κατάρτισης).

Δείκτης Κοινωνικής ευημερίας, Social Progress Index (SPI) (λαμβάνει υπόψη βασικές ανθρώπινες ανάγκες, υποδομές για ευημερία, ευκαιρίες).
Δείκτης Ευτυχισμένου Πλανήτη (HPI) O Δείκτης δείχνει σε ποιες χώρες οι κάτοικοι μακροημερεύουν, είναι χαρούμενοι και έχουν μια καλή ζωή. Αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας δεδομένα όπως το προσδόκιμο ζωής, η ευημερία, και το οικολογικό αποτύπωμα. 

"Η οικονομική μεγέθυνση πρέπει να είναι δευτερεύον ή παρεπόμενο στοιχείο και όχι στόχος στον οποίο θ αποσκοπεί κάποιος, ούτε αυτοσκοπός" (Διακήρυξη της 1ης Παγκόσμιας Διάσκεψης του ΟΗΕ για το ανθρώπινο περιβάλλον στη Στοκχόλμη, το 1972).

Ρόμπερτ Κένεντυ (Γερουσιαστής των ΗΠΑ που δολοφονήθηκε το 1964):

"Το ΑΕΠ μετρά τα πάντα, εκτός από εκείνα που κάνουν τη ζωή ν αξίζει να τη ζεις".

Σε διαφορετικές ομιλίες η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Christine Lagarde, ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Joseph Stiglitz καθώς και ο καθηγητής του ΜΙΤ Erik Brynjolfsson διατύπωσαν την άποψη πως όπως ο κόσμος αλλάζει, έτσι πρέπει να αλλάζουν και οι τρόποι μέτρησης της ευημερίας και της προόδου. Ο Brynjolfsson πιο συγκεκριμένα ανέφερε: «Το ΑΕΠ αποτελεί μια προσέγγιση των συνολικών αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα. Όμως όταν κατασκευάστηκε σαν δείκτης στο τέλος της δεκαετίας του 1930, ακόμα και ο ίδιος ο άνθρωπος που κατασκεύασε τον δείκτη, ο Simon Kuznets, προειδοποίησε πως ο εν λόγω δείκτης δεν είναι κατάλληλος για την μέτρηση της οικονομικής ανάπτυξης. Είχε καταλάβει πως το ΑΕΠ δεν αποτελεί έναν δείκτη ευημερίας και σε καμία περίπτωση δεν δείχνει το πόσο καλά περνάει ο πλυθησμός και αρκετές φορές μπορεί να πηγαίνει σε αντίθετη κατεύθυνση απ’ την ευημερία». Τέλος συμπλήρωσε πως όπως γίνεται ένας επαναπροσδιορισμός στις επιχειρήσεις, έτσι πρέπει να πραγματοποιηθεί και ένας επαναπροσδιορισμός του τρόπου μέτρησης της οικονομικής προόδου. Μιλώντας σε μια άλλα ημερίδα η Christine Lagarde πραγματοποίησε μια παρόμοια δήλωση λέγωντας το εξής: «Πρέπει να δούμε το ΑΕΠ από τη βάση του, τη μέτρηση της παραγωγικότητας, την αξία των πραγμάτων, ίσως και το τρόπο που βλέπουμε και προσεγγίζουμε την οικονομία.» Τέλος ο Joseph Stiglitz σημείωσε: «To AEΠ στις ΗΠΑ αυξανόταν συνεχώς μέχρι το 2009. Παρόλαυτα, η ευημερία των Αμερικανών πολιτών ήταν σε χειρότερη κατάσταση απ’ ότι ήταν 30 χρόνια πριν.»

(Απ τη Διπλωματική Εργασία του Α. Πετράκη " Κριτική Ανάλυση του ΑΕΠ και Ανάπτυξη Καινοτόμου Υγειοκεντρικού Δείκτη Ευημερίας").

Σύνοψη κριτικής για το ΑΕΠ  

• δεν μετρά επίπεδο υγείας, βρεφική θνησιμότητα και νοσηρότητα.
• δεν μετρά ποσοστά αυτοκτονιών και εγκλημάτων.  
• δεν υπολογίζει το επίπεδο υποδομών (δρόμοι, γέφυρες κλπ).
• δεν λαμβάνει υπόψιν την αμισθή εργασία και συνεισφορά, όπως η φροντίδα παιδιών και η εθελοντική εργασία.  
• δεν έχει σχεδιαστεί για να μετράει περιβαντολογικές αλλαγές και καταστροφές.
• δεν λαμβάνει υπόψιν αν η οικονομική δραστηριότητα είναι αποτέλεσμα δραστηριοτήτων που έχουν βλάψει το κοινωνικό σύνολο, εγκληματικών ενεργειών κλπ.

 (Απ τη Διπλωματική Εργασία του Α. Πετράκη " Κριτική Ανάλυση του ΑΕΠ και Ανάπτυξη Καινοτόμου Υγειοκεντρικού Δείκτη Ευημερίας").

Ζήσης Αργυρόπουλος

1 ώρα  · 

Παγκόσμια μέρα της μέλισσας, σήμερα. Και νομίζω πως είναι ώρα να σκεφτούμε τι υπηρεσίες προσφέρει αυτό το μικρό πλασματακι στην Ανθρωπότητα! Οι πολλοί από μας την έχουμε συνδέσει μόνο με την παραγωγή μελιού. Κι όχι μόνο εμείς. Το παγκόσμιο ΑΕΠ εκτιμά αυτή του τη συνεισφορά σε 32 δις ευρώ, ετησίως! Είναι, όμως, μόνον αυτά; Όχι, βέβαια! Η συνεισφορά της στην επικονίαση των παραγωγικών φυτών εκτιμάται στα 158 δις ευρώ ανά έτος! Εκτιμάται αλλά δεν εισάγεται στο παγκόσμιο ΑΕΠ! Η συνεισφορά της στην επικονιαση της άγριας χλωρίδας, άρα και της βιοποικιλοτητας, ανυπολογιστη! Ούτε εκτιμάται, ούτε φυσικά υπεισερχεται ως αξία στο ΑΕΠ! Απεναντίας, σ' αυτό, υπεισερχονται με θετικό πρόσημο και η παραγωγή και διακίνηση των νεονικοτινοειδων σκευασματων, που θεωρούνται ύποπτα για το φαινόμενο της κατάρρευσης του μελισσιου αλλά και όλες οι δραστηριότητες που παράγουν τα φονικά μικροσωματιδια, τα οποία παρεμποδιζουν τη μεταφορά της γυρης!

Στρεβλωση, θα αναρωτηθείτε; Όχι, αλλά αυτές οι οικονομικες παράμετροι μετράνε ως δείκτες προόδου άρα και ως δείκτες ευημερίας μιας κοινωνίας! Και οι δραστηριότητες που μπορούν να καταστρέφουν το Περιβαλλον και να υπονομεύουν την υγεία, είτε των ανθρώπων είτε των φυσικών οικοσυστηματων, να προσμετρωνται θετικά στο ΑΕΠ!

Στρεβλωση, λοιπόν, θα πω! Έως και διαστροφή, πολλές φορες η καταστροφή να λογίζεται ως πρόοδος! Η λογική του απερχόμενου βιομηχανικού μοντελου, έχει ακόμα γερά ερείσματα! Κι όπως απλοποιεί τη λογιστική της, ομοίως απλοποιεί, πιο σωστά απλοϊκοποιεί τον κόσμο, τον κάνει ευάλωτο κι επικινδυνα αρρωστημένο!

Αυτο το μικρό πλάσμα, που έρχεται να ζήσει στον κόσμο μας μόνο για λίγες μέρες, φτιάχνει την κοινωνία της κυψέλης, με απαράμιλλη οργάνωση και ακρίβεια. Κι είναι ένα, ίσως όμως το κορυφαίο, από τα παμπολλα παραδείγματα στη Φύση, που δείχνουν το πόσες δραστηριότητες της μας διαφεύγουν η δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε! Γιατί; Γιατί ορίσαμε την άμεση οικονομική απόδοση, ως το μοναδικό δείκτη προόδου, όχι όμως της κοινωνικής ισορροπίας! Μήπως ήρθε η ώρα να αναζητήσουμε τις ισορροπίες, που θα μας κάνουν όχι πλουσιότερους αλλ' ισως πιο αυτάρκεις; Μήπως ήρθε η ώρα να μετατραπουμε σε κοινωνία της γυρης;

Ζήσης Αργυρόπουλος

Γιώργος Παπανικολάου μια απ' τις πολλές απάτες του ΑΕΠ. Δύο μητέρες έχουν από δύο παιδιά κι η καθεμία κρατάει τα παιδιά της άλλης. Ενώ το άθροισμα των συναλλαγων ισούται με το μηδεν(α-α=0),στο ΑΕΠ λογίζεται ως α+α=2α!

Για παράδειγμα, για να μετρηθεί το ΑΕΠ πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί κάποια συναλλαγή μέσω της αγοράς. Αρκετά όμως αγαθά και υπηρεσίες παράγονται και καταναλώνονται χωρίς να ανταλλαχθούν με χρήματα, είτε γιατί παράγονται για ίδια κατανάλωση είτε γιατί ανταλλάσσονται με άλλα προϊόντα είτε γιατί προσφέρονται χωρίς αμοιβή (καλλιέργεια κήπων για οικογενειακή χρήση, εργασία των γυναικών στο σπίτι, ανατροφή των παιδιών από τους γονείς, συντήρηση και επισκευή σπιτιών από τους ιδιοκτήτες τους, μη αμειβόμενη προσφορά ιατρικών υπηρεσιών σ’ ένα κοινωνικό ιατρείο, εθελοντική εργασία για δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος κ.λπ.).

(“Το ΑΕΠ ως δείκτης ψευδούς ευημερίας”, του Χάρη Ναξάκη).

Emeric Sillo

20 Ιουλίου 2021  · 

«Το ποδήλατο είναι ο αργός θάνατος του πλανήτη. "

Ένας τραπεζίτης έκανε τους οικονομολόγους να το σκεφτούν αυτό όταν είπε: «Ένας ποδηλάτης είναι καταστροφή για την οικονομία της χώρας: δεν αγοράζει αυτοκίνητα και δεν δανείζεται χρήματα για να αγοράσει. Δεν πληρώνει ασφαλιστήρια συμβόλαια. Δεν αγοράζει καύσιμα, δεν πληρώνει για να έχει το αυτοκίνητο σέρβις και χρειάζονται επισκευές. Δεν χρησιμοποιεί πληρωμένο πάρκινγκ. Δεν προκαλεί σοβαρά ατυχήματα. Δεν χρειάζονται αυτοκινητόδρομοι πολλαπλών λωρίδων. Δεν παχύσαρκοι

Οι υγιείς άνθρωποι δεν είναι απαραίτητοι ή χρήσιμοι για την οικονομία. Δεν αγοράζουν το φάρμακο. Δεν πηγαίνουν σε νοσοκομεία ή γιατρούς. Δεν προσθέτουν τίποτα στο ΑΕΠ της χώρας.

"Αντιθέτως, κάθε νέο κατάστημα McDonald’s δημιουργεί τουλάχιστον 30 θέσεις εργασίας-στην πραγματικότητα 10 καρδιολόγους, 10 οδοντίατροι, 10 διαιτολόγους και διατροφολόγους- προφανώς καθώς και τους ανθρώπους που εργάζονται στο ίδιο το κατάστημα. "

Επιλέξτε σοφά: ποδήλατο ή McDonald's; Είναι κάτι για να σκεφτείς.

ΥΓ: το περπάτημα είναι ακόμα χειρότερο. Οι πεζοί δεν αγοράζουν ούτε ποδήλατο!

 

Καθολικό Άνευ όρων Βασικό Εισόδημα:

Καθολικό Άνευ όρων Βασικό Εισόδημα:

ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που πρέπει να διεκδικήσουμε.

Το Δίκτυο για το Καθολικό Άνευ όρων Βασικό Εισόδημα (ΚΑΒΕ) είναι ένα κίνημα που ξεκίνησε το 1986 και σήμερα έχει εξελιχθεί σε παγκόσμιο, με δημοψηφίσματα για την εφαρμογή του, ένταξή του σε προγράμματα πολιτικών κομμάτων και σε πειραματικές εφαρμογές του σε χώρες και πόλεις.

Το ΚΑΒΕ δεν είναι φιλανθρωπία, ούτε βοήθημα, ούτε κόστος ή επίδομα σε ειδικές κατηγορίες ανθρώπων. Είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα που δίνεται σε όλους, εφ όρου ζωής, για το απλό γεγονός ότι έχουν γεννηθεί και συμμετέχουν σε ανθρώπινη κοινωνία. Είναι καθολικό (δίνεται σε όλους), ανεπιφύλακτο (δεν υπάρχουν προϋποθέσεις παροχής του), ατομικό (δίνεται σε κάθε άτομο), επαρκές (διασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης και συμμετοχής στην κοινωνία). Δεν έχει καμιά σχέση και δεν αντικαθιστά το κοινωνικό κράτος πρόνοιας και τα κοινωνικά επιδόματα, αλλά τα συμπληρώνει.

Στο άρθρο 25 της Οικουμενικής Διακήρυξης του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αναφέρεται το δικαίωμα που έχει ο καθένας σε ένα βιοτικό επίπεδο ικανό να εξασφαλίσει στον ίδιο και στην οικογένειά του υγεία και ευημερία και ειδικότερα τροφή, ρουχισμό, κατοικία, ιατρική περίθαλψη, όπως και τις απαραίτητες κοινωνικές υπηρεσίες. Το ΚΑΒΕ θα είναι η υλοποίηση και συγκεκριμενοποίηση αυτού του δικαιώματος.

Οι τεχνολογικές εξελίξεις και η αυτοματοποίηση, αφήνουν όλο και περισσότερους ανθρώπους χωρίς εργασία. Οι θέσεις εργασίας γίνονται όλο και πιο επισφαλείς. Αλλά ακόμη και μια θέση εργασίας σήμερα δεν αποτελεί εγγύηση μιας αξιοπρεπούς ζωής ή μιας ελεύθερης ύπαρξης. Κανείς δεν νοιώθει ασφαλής σήμερα στον κόσμο. Εκατομμύρια και εκατομμύρια ανθρώπων, ζουν μια ανασφαλή ζωή. Όλα αυτά έχουν επιπτώσεις. Ο Π.Ο.Υ εκτιμά ότι το 2020 οι κρίσεις πανικού και η κατάθλιψη θα είναι οι βασικές ασθένειες στον "ανεπτυγμένο" κόσμο.

Το ΚΑΒΕ  απαντά σ αυτές τις προκλήσεις. Βοηθά να πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας. Είναι θεμέλιο πάνω στο οποίο μπορείς να χτίσεις τη ζωή σου με ελευθερία, ώστε να κάνεις αυτό που πραγματικά θέλεις. Θα είναι μια κοινωνική επανάσταση. Οι άνθρωποι θ αρχίσουν να αξιολογούν και να κατευθύνουν τη ζωή τους, όχι με βάση τι κερδίζουν σαν αντάλλαγμα για τις υπηρεσίες τους, αλλά με βάση τις εσωτερικές τους ανάγκες και το τι μπορούν να συνεισφέρουν στην ανθρωπότητα. Θα αποσυνδεθεί η εργασία και η επιβίωση απ την μισθωτή εργασία. Υπάρχουν διάφορα είδη εργασιών: τα οικιακά, η φροντίδα ανθρώπων στο σπίτι, η εθελοντική εργασία...

Το ΚΑΒΕ θα συνεισφέρει στην εξάλειψη της απόλυτης φτώχειας, στη ριζοσπαστική αλλαγή της κατάστασης των γυναικών, στη μείωση των ψυχικών ασθενειών και των κοινωνικών συγκρούσεων, στην αύξηση της ελευθερίας των ανθρώπων, στην καλύτερη διαπραγμάτευση εργασιακών συνθηκών κοκ.

Οι λύσεις που προσφέρει το ΚΑΒΕ έχουν κάνει διασημότητες, επιστήμονες και γνωστούς ανθρώπους του κεφαλαίου να ταχθούν υπέρ της θέσπισής του.

Παρ όλα αυτά ακούγονται φωνές από διάφορες πλευρές ότι το ΚΑΒΕ θα συνεισφέρει ώστε οι άνθρωποι "να μην ενδιαφέρονται να εργαστούν και θα τεμπελιάζουν". Αυτό θυμίζει την εποχή μιας άλλης μεγάλης κατάκτησης της ανθρωπότητας, την εποχή της πάλης για την καθιέρωση του 8ωρου εργασίας, όταν τις παραμονές των μεγάλων διαδηλώσεων το 1866 στην Αμερική, οι εφημερίδες είχαν πλημμυρίσει με άρθρα που έγραφαν ότι "το αίτημα θα έφερνε μείωση μισθών, φτώχεια και κοινωνική υποβάθμιση του εργάτη, θα έσπρωχνε τους εργάτες σε αλητεία και χαρτοπαιξία, βία, κραιπάλη και αλκοολισμό".

Αν η φύση του ανθρώπου ήταν η τεμπελιά, αυτός δεν θα ξέφευγε ποτέ απ την κατάσταση του ζώου. Η εργασία ήταν αυτή που ξεχώρισε τους προγόνους μας απ τα ζώα και δημιούργησε στην κυριολεξία τον άνθρωπο. Η εργατικότητα και η δημιουργικότητα είναι λοιπόν στη φύση του ανθρώπου.

Είναι ικανός ο καπιταλισμός ν αλλάξει τη φύση του ανθρώπου και να τον μεταμορφώσει σε τεμπέλη; Όχι. Μπορεί μόνο να παρεμβάλλει τεράστιες δυσκολίες ανάμεσα στον άνθρωπο και την τάση του για δημιουργική, αποδοτική και ωφέλιμη εργασία και παρέχει "ευκαιρίες" στην τεράστια πλειοψηφία των ανθρώπων, μόνο για άχαρη, βασανιστική, αδιάφορη, ξένη προς τα ενδιαφέροντα εργασία, που έχει την έννοια "του μεροκάματου για λόγους επιβίωσης".

Φυσικά για να έχει αληθοφάνεια ο μύθος των "τεμπέληδων ανθρώπων", είναι αναγκαία μια εκπαίδευση αφυδατωμένη από παιδεία άξια των ανθρώπων, μια εκπαίδευση σαν αυτή που προσφέρει αφειδώς ο καπιταλισμός.

Το ΚΑΒΕ θ απελευθερώσει τη φύση του ανθρώπου και την τάση του για δημιουργική εργασία, θα του δώσει την ευκαιρία να εκφράσει τις ικανότητές του, τη φαντασία του, τη δημιουργικότητά του, να προσφέρει στην κοινωνία. Εργασία με την ευρύτερη έννοια είναι κάθε δραστηριότητα που πραγματοποιούμε στον κόσμο για να τον αλλάξουμε και να τον βελτιώσουμε. Λαμβάνοντας ένα ΚΑΒΕ, θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο σε δημιουργικές, εθελοντικές ή συνεργατικές εργασίες, απαραίτητες για μας τους ίδιους και για την κοινωνία, χωρίς να χρειάζεται να αμειβόμαστε γι’ αυτές. Το ΚΑΒΕ θα οδηγήσει σε μια αύξηση της παραγωγικότητας, της ελευθερίας και του πολιτισμού, χωρίς προηγούμενο.

Ο Μάρξ είχε παρατηρήσει κάτι ανάλογο, με τη γενίκευση της εργοστασιακής νομοθεσίας (Κεφάλαιο, τ.1, σελ 498, 505, 519-520):

"Η εργοστασιακή νομοθεσία, αυτή η πρώτη συνειδητή και σχεδιασμένη αντίδραση της κοινωνίας στην αυθόρμητη συγκρότηση του προτσές της παραγωγής της, είναι εξίσου αναγκαίο προϊόν της μεγάλης βιομηχανίας, όπως η μπαμπακερή κλωστή, τα αυτόματα μηχανήματα και ο ηλεκτρικός τηλέγραφος...

...Η εργοστασιακή νομοθεσία, σαν πρώτη παραχώρηση που αποσπάστηκε απ το κεφάλαιο...

...Αν από τη μια μεριά, η γενίκευση της εργοστασιακής νομοθεσίας έγινε αναπόφευκτη σαν μέσο σωματικής και πνευματικής προστασίας της εργατικής τάξης, από την άλλη, γενικεύει και επιταχύνει τη μετατροπή σκόρπιων προτσές εργασίας μικροσκοπικής κλίμακας σε συνδυασμένα προτσές εργασίας μεγάλης κοινωνικής κλίμακας, δηλ γενικεύει και επιταχύνει τη συγκέντρωση του κεφαλαίου και τη μονοκρατορία του εργοστασιακού συστήματος. Καταστρέφει όλες τις αρχαϊκές και μεταβατικές μορφές, που πίσω τους κρύβεται ακόμα εν μέρει η κυριαρχία του κεφαλαίου και τις αντικατασταίνει με την άμεση και απροκάλυπτη κυριαρχία του. Γενικεύει έτσι και τον άμεσο αγώνα ενάντια σ αυτή την κυριαρχία. Ενώ στο κάθε εργαστήρι ξεχωριστά επιβάλλει την ομοιομορφία, την κανονικότητα, την τάξη και την οικονομία, αυξάνει, χάρη στο τεράστιο κέντρισμα που δίνουν στην τεχνική, ο περιορισμός και η ρύθμιση της εργάσιμης ημέρας, την αναρχία και τις καταστροφές της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής γενικά, καθώς και την εντατικότητα της εργασίας και το συναγωνισμό των μηχανών με τον εργάτη. Καταστρέφοντας τις σφαίρες της μικρής παραγωγής και της δουλειάς στο σπίτι, καταστρέφει τα τελευταία καταφύγια των "υπεράριθμων" και μαζί την ως τα σήμερα ασφαλιστική δικλείδα του όλου κοινωνικού μηχανισμού. Οδηγώντας στο ωρίμασμα των υλικών όρων και του κοινωνικού συνδυασμού του προτσές της παραγωγής, οδηγεί στο ωρίμασμα των αντιφάσεων και των ανταγωνισμών της κεφαλαιοκρατικής του μορφής και επομένως οδηγεί ταυτόχρονα στο ωρίμασμα των μορφικών στοιχείων μιας καινούργιας κοινωνίας και των παραγόντων ανατροπής της παλιάς κοινωνίας".

Πού θα βρεθούν τα χρήματα; Ποιος θα χρηματοδοτήσει το ΚΑΒΕ;

Σήμερα το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού, μοιράζεται λιγότερο από το 1% του παγκόσμιου πλούτου, ενώ το πλουσιότερο 10% έχει στα χέρια του το 89% του συνολικού πλούτου. Το 1% ελέγχει τα μισά περιουσιακά στοιχεία του πλανήτη. Ο σημερινός πλούτος "ανήκει" στους "νόμιμους" ιδιοκτήτες του, τις μεγάλες πολυεθνικές, τις παγκόσμιες τράπεζες και τα οικονομικά λόμπυ. Χρειάζεται μια αλλαγή στο μυαλό μας, μια αλλαγή στην κατανόηση των πραγμάτων.

Υπάρχει επαρκής πλούτος σε παγκόσμιο επίπεδο, έτσι ώστε όλος ο πληθυσμός της γης να ζει σε αξιοπρεπείς συνθήκες. Ο πλούτος αυτός έχει παραχθεί χάρη στις προσπάθειες όλων των προηγούμενων γενεών και ολόκληρης της κοινωνίας, άρα είναι κληρονομιά όλων. Τα επιτεύγματα των επιστημών και της τεχνολογίας, η εργασία και η εμπειρία γενεών και γενεών, με θεμελιώδη εργαλεία τις γλώσσες των λαών, έκαναν την ανθρωπότητα να λειτουργεί πάντα σαν ένα άτυπο πλανητικό εργοστάσιο, σαν μια επιχείρηση/οργανισμός, όπου ο κάθε λαός συνεισφέρει το δικό του μερίδιο.

["Οι κουκίδες στο χάρτη που δείχνουν τον τόπο όπου παρουσιάζονται κάθε φορά οι καινοτομίες, μετακινούνται από ήπειρο σε ήπειρο, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της ανθρωπότητας", Ιστορία της ανθρωπότητας της Unesco].

Το ΚΑΒΕ συνεισφέρει στη συνειδητοποίηση από τους ανθρώπους, της ανθρωπότητας σαν οντότητας και σαν φορέα δικαιωμάτων. Είναι ένα απ τα μικρά/τεράστια βήματα που πρέπει να γίνουν για ν αποκτήσει υλική/θεσμική υπόσταση η ανθρωπότητα σαν εργοστάσιο/επιχείρηση σε πλανητική κλίμακα, άξιο των ανθρώπων.

Το ΚΑΒΕ λοιπόν, σαν κοινωνικό μέρισμα, σαν μια απόδοση των προηγούμενων επενδύσεων της ανθρωπότητας, σαν επένδυση λόγω των χαρακτηριστικών του που αναφέρθηκαν προηγουμένως, μπορεί ν αποτελέσει επένδυση ενός ποσοστού των κερδών των μεγάλων επιχειρήσεων, σ αυτό (από 2-20% ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης), σαν πρώτο βήμα επιστροφής στην κοινωνία των δικαιωμάτων της, που θα κατανέμεται μέσω μιας ειδικής τράπεζας.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο καπιταλισμός θα δεχθεί ένα χαλινάρι στην ακόρεστη δίψα του για εκμετάλλευση των ανθρώπων. Οι αγορές είναι η ιστορία των περιορισμών που τέθηκαν και τίθενται στη λειτουργία τους (ώρες εργασίας και 8ωρο, παιδική εργασία, συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας, κοινωνική ασφάλιση...).

"Είναι σαφές ότι ο αγώνας για τη δικαιοσύνη δεν πρέπει ποτέ να εγκαταλείπεται εξ αιτίας της συντριπτικής δύναμης εκείνων που διαθέτουν τα όπλα και τα χρήματα και που φαίνονται ανίκητοι στην εμμονή τους να τα διατηρήσουν. Η δύναμη αυτή αποδείχθηκε επανειλημμένα ευάλωτη απέναντι σε ανθρώπινες αρετές λιγότερο μετρήσιμες από τις βόμβες και τα δολάρια: το ηθικό σθένος, την αποφασιστικότητα, την ενότητα, την οργάνωση, την αυτοθυσία, το πνεύμα, την εφευρετικότητα, το κουράγιο και την υπομονή. Κανένας ψυχρός υπολογισμός για τον συσχετισμό δυνάμεων δεν πρέπει ν αποθαρρύνει ανθρώπους που έχουν πειστεί για το δίκιο του αγώνα τους" (Η δύναμη που καμιά εξουσία δεν μπορεί να υποτάξει, του Χάουαρντ Ζιν).

29 Απρίλη 2020

Γιώργος Παπανικολάου

120 εκατ. Ευρωπαίοι απειλούνται από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό

https://ellinofreneianet.gr/documents/buried-news/1768-120.html

Δημοσκόπηση: Φόρος πλούτου ή φιλανθρωπία – Πως ο κορωνοϊός επηρεάζει την φτώχεια και την ανισότητα

https://www.neakriti.gr/article/kosmos-nea/1575923/dimoskopisi-foros-ploutou-i-filanthropia-pos-o-koronoios-epireazei-tin-ftoheia-kai-tin-anisotita/

Μισθοί, καθολικό βασικό εισόδημα άνευ όρων και ευ ζην: κάτι να σκεφτούμε και κάτι να κάνουμε!

https://www.pressenza.com/el/2022/04/misthoi-katholiko-vasiko-eisodima-kai-eu-zin/

Επομένως, ο πραγματικός πλούτος της κοινωνίας και η δυνατότητα συνεχούς διεύρυνσης του προτσές αναπαραγωγής της, δεν εξαρτώνται από τη διάρκεια της υπερεργασίας, αλλά από την παραγωγικότητά της και από τους λίγο-πολύ πλούσιους όρους παραγωγής, κάτω από τους οποίους συντελείται.

Το βασίλειο της ελευθερίας αρχίζει στην πραγματικότητα εκεί που παύει η εργασία να υπαγορεύεται από ανάγκη και από εξωτερική σκοπιμότητα. Βρίσκεται επομένως από αυτή τη φύση του πράγματος, πέρα από τη σφαίρα της καθεαυτό υλικής παραγωγής.

Όπως ο πρωτόγονος άνθρωπος οφείλει να παλεύει με τη φύση για να ικανοποιεί τι ανάγκες του, για να συντηρεί και να αναπαράγει τη ζωή του, το ίδιο οφείλει να κάνει και ο πολιτισμένος άνθρωπος, και οφείλει να το κάνει αυτό σε όλες τις κοινωνικές μορφές και στις συνθήκες οποιουδήποτε τρόπου παραγωγής. Με την ανάπτυξή του διευρύνεται το βασίλειο αυτό της φυσικής αναγκαιότητας, γιατί μεγαλώνουν οι ανάγκες του. Ταυτόχρονα όμως, διευρύνονται οι παραγωγικές δυνάμεις που ικανοποιούν τις ανάγκες αυτές. Η ελευθερία στον τομέα αυτό μπορεί να συνίσταται μόνο στο ότι ο κοινωνικός άνθρωπος, οι συνεταιρισμένοι παραγωγοί, θα ρυθμίζουν ορθολογικά αυτή τους την ανταλλαγή της ύλης με τη φύση, θα την υποτάσσουν στον κοινό έλεγχο από μέρους τους, αντί να κυριαρχούνται από αυτήν σαν από μια τυφλή δύναμη, όταν θα την πραγματοποιούν με την μικρότερη δυνατή δαπάνη δυνάμεων και κάτω από όρους αντάξιους και ταιριαστούς προς την ανθρώπινη φύση τους. Ωστόσο αυτό παραμένει πάντα ένα βασίλειο της ανάγκης. Πέρα από αυτό αρχίζει η ανάπτυξη των δυνάμεων του ανθρώπου, σαν αυτός καθεαυτός σκοπός, το πραγματικό βασίλειο της ελευθερίας, που μπορεί όμως να ακμάσει μόνο πάνω στη βάση εκείνου του βασιλείου της ανάγκης. Ο βασικός όρος είναι η συντόμευση της εργάσιμης ημέρας.

(Κ. Μάρξ, Το Κεφάλαιο, τ. 3, σελ 1007-1008).

«το αληθινό βασίλειο της ελευθερίας αρχίζει εκεί που σταµατά η αναγκαιότητα, εκεί που η εργασία δεν µετατρέπεται σε εµπόρευµα, αλλά αποτελεί αυτοσκοπό και µέσο για να εκφράσει ο άνθρωπος τις πλούσιες δηµιουργικές του ικανότητες.

Όταν η αναγκαστική εργασία αντικατασταθεί από τη δηµιουργική εργασία, όταν η ελευθερία του ενός ατόµου γίνει όρος και προϋπόθεση για την ελευθερία των άλλων ατόµων, τότε, µέσα στο κλίµα της γενικής ελευθερίας, που είναι η ουσία της ανθρώπινης φύσης, θα κάνει την εµφάνισή του ο καινούριος τύπος του ολοκληρωµένου ανθρώπου»
(Καρλ Μαρξ, Οικονοµικά και Φιλοσοφικά Χειρόγραφα). 

(Τσάρλυ Τσάπλιν, "Ο Μεγάλος Δικτάτωρ").

 Λυπάμαι, αλλά δεν θέλω να γίνω δικτάτορας.

Δεν είναι δική μου υπόθεση.

Δεν θέλω ούτε να βασιλεύσω, ούτε να κατακτήσω.

Θέλω να βοηθήσω όλο τον κόσμο.

Εβραίους, χριστιανούς, μαύρους, λευκούς.

Όλοι επιθυμούμε την αλληλεγγύη,

ζώντας με την ευτυχία των άλλων και όχι τη δυστυχία τους.

Δεν θέλουμε ούτε να μισούμε, ούτε να περιφρονούμε.

Έχει χώρο για τον καθένα.

Η γη είναι πλούσια και μπορεί να θρέψει όλο τον κόσμο.

Η ζωή μπορεί να είναι ελεύθερη κι ωραία.

Αλλά χάσαμε αυτό το μονοπάτι.

Η πλεονεξία δηλητηρίασε τις ψυχές,

ανύψωσε τους φραγμούς του μίσους.

Μας καταδίκασε στη δυστυχία και τον σκοτωμό.

Ορίζουμε την ταχύτητα, αλλά κλεινόμαστε στον εαυτό μας.

Η μηχανοποίηση μας κάνει εξαρτημένους.

Η επιστήμη μας, μας έκανε κυνικούς και άξεστους.

Σκεφτόμαστε πολύ, αισθανόμαστε πολύ λίγο.

Πιο πολύ κι από τις μηχανές, μας λείπει η ανθρωπιά.

Πιο πολύ απ την επιδεξιότητα, η καλοσύνη.

Χωρίς αυτές τις αρετές, η βία θα κυριαρχήσει στη ζωή.

Τ αεροπλάνο και το ραδιόφωνο μας έφεραν κοντά.

Η φύση αυτών των εφευρέσεων αξιώνει την καλοσύνη

και την παγκόσμια αδελφοσύνη.

Αυτή τη στιγμή η φωνή μου φτάνει

στ αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων,

απελπισμένων γυναικών, παιδιών,

θύματα ενός συστήματος που ξέρει μόνο να βασανίζει

και να φυλακίζει αθώους.

Σ αυτούς που μ ακούνε λέω: μην απελπίζεστε.

Η τωρινή μας δυστυχία προήλθε απ την πλεονεξία

και την σκληρότητα αυτών που φοβούνται την πρόοδο.

Το μίσος θα περάσει. Οι δικτάτορες θα πεθάνουν.

Κι η δύναμη που αφαίρεσαν απ το λαό, θα τους ξαναδοθεί πίσω.

Όσο οι άνθρωποι θα πεθαίνουν, η ελευθερία δεν θα κινδυνέψει.

Στρατιώτες, μην υπακούτε τους αγροίκους

που σας περιφρονούν και σας καταδυναστεύουν.

Που σας υπαγορεύουν τις πράξεις και τις σκέψεις σας.

Που σας μεταμορφώνουν σε αγέλη, σε σάρκες για κανόνια.

Μην υποχωρείτε μπροστά σ αυτά τα εκφυλισμένα όντα,

στους εγκεφάλους και τις καρδιές των μηχανών.

Δεν είστε ούτε μηχανές, ούτε αγέλη. Είστε άνθρωποι.

Φέρετε την αγάπη μέσα στις καρδιές σας, κι όχι το μίσος.

Μόνο οι εκφυλισμένοι μισούν.

Μην αγωνίζεστε για τη σκλαβιά. Αγωνιστείτε για την ελευθερία.

Ο Αγ. Λουκάς γράφει:

"Το βασίλειο του Θεού είναι μέσα στον Άνθρωπο".

Όχι σ έναν, όχι σ ένα σύνολο, αλλά σ όλους τους ανθρώπους. Σ εσάς.

Εσείς είστε ο λαός που έχει τη δύναμη

να εφεύρει μηχανές, να εφεύρει την ευτυχία.

Έχετε τη δύναμη να εμπνεύσετε μια όμορφη κι ελεύθερη ζωή

ώστε να είναι μια υπέροχη περιπέτεια.

Στ όνομα της δημοκρατίας, ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη

για να ενωθούμε. Ν αγωνιστούμε για έναν καινούργιο κόσμο

όπου θάχει δουλειά για όλους.

Ένα μέλλον για τους νέους, ασφάλεια για τους ηλικιωμένους.

Μ αυτή την υπόσχεση, οι αγροίκοι πήραν την εξουσία.

Αλλά είπαν ψέματα. Δεν κράτησαν το λόγο τους.

Οι δικτάτορες απαλλάσσουν τον εαυτό τους,

αλλά υποδουλώνουν τους λαούς.

Ο αγώνας μας είναι να κάνουμε πράξη αυτές τις υποσχέσεις.

Να ελευθερώσουμε τον κόσμο,

να σπάσουμε τους φραγμούς των εθνών.

Να καταργήσουμε την πλεονεξία, το μίσος και την ανεπιείκεια.

Να αγωνιστούμε για έναν κόσμο της λογικής,

όπου η επιστήμη και η πρόοδος,

θα επιφέρουν την ευτυχία σε όλους.

Στρατιώτες, στο όνομα της Δημοκρατίας, ας ενωθούμε!

https://www.youtube.com/watch?v=ydvmIOhmmqw

Γιατί εκπρόσωποι του κεφαλαίου να υποστηρίζουν το ΚΑΒΕ; Υπάρχει λογική;

Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος:

"Όλες οι προηγούμενες κοινωνίες στηρίζονταν στην αντίθεση ανάμεσα σε τάξεις που καταπιέζουν και σε τάξεις που καταπιέζονται. Για να μπορεί όμως κανείς να καταπιέζει μια τάξη, πρέπει να εξασφαλίσει στην τάξη αυτή τέτοιους όρους ύπαρξης, που να της δίνουν τη δυνατότητα να ζει τουλάχιστον τη ζωή του σκλάβου. Ο δουλοπάροικος, στην εποχή της φεουδαρχίας, κατάφερε ν ανέβει με τη δουλειά του και να γίνει αστός από το ζυγό του φεουδαρχικού απολυταρχισμού. Αντίθετα, ο σύγχρονος εργάτης, αντί ν ανυψώνεται με την πρόοδο της βιομηχανίας, βυθίζεται όλο και πιο χαμηλά, πιο κάτω ακόμα κι από τις συνθήκες ζωής της ίδιας του της τάξης. Ο εργάτης πέφτει στην αθλιότητα και η μαζική αθλιότητα αυξαίνει ακόμα πιο γρήγορα από τον πληθυσμό και τον πλούτο. Έτσι γίνεται φανερό ότι η αστική τάξη είναι ανίκανη να παραμείνει άλλο κυρίαρχη τάξη της κοινωνίας και να επιβάλλει στην κοινωνία σαν ρυθμιστικό νόμο τους όρους ύπαρξης της τάξης της. Είναι ανίκανη να κυριαρχεί γιατί είναι ανίκανη να εξασφαλίσει στο σκλάβο της την ύπαρξη, ακόμα και μέσα στη σκλαβιά του, γιατί είναι υποχρεωμένη να τον ρίξει ως την κατάσταση που θα χρειάζεται να τον τρέφει αυτή, αντί να τρέφεται η ίδια απ αυτόν. Η κοινωνία δεν μπορεί πια να ζήσει κάτω απ την κυριαρχία της αστικής τάξης, δηλαδή η ύπαρξη της αστικής τάξης δεν συμβιβάζεται άλλο με την ύπαρξη της κοινωνίας".

"Απ τη στιγμή που ο φτωχός δεν έχει ούτε ένα ελάχιστο όριο συντήρησης, κοινωνικά εγγυημένο, ο λαός δεν είναι άλλο από ένα τεράστιο κοπάδι από δυστυχισμένα πλάσματα, αμόρφωτα και άξεστα". (Βίκτωρ Κουσιντεράν).

Η φτώχεια δεν είναι έλλειψη χαρακτήρα. είναι μια έλλειψη μετρητών 

https://www.facebook.com/CosmosEduThess/videos/1894263697599368

Το φάρμακο της κατάθλιψης λέγεται εξασφαλισμένο βασικό εισόδημα. Το πείραμα που έγινε στον Καναδά.

https://medlabgr.blogspot.com/2019/05/to-farmako-tis-katathlipsis-legete-exasfalismeno-vasiko-isodima.html?spref=fb&m=1&fbclid=IwAR1rxnRJOjRTkFe5unjdELtZiRrkLIVM_NTx1g4CnE0Rbrzqm4_Ivr2epCI

Η σημασία της γλώσσας στην

«Ψυχολογία» της Ακαδημίας Επιστημών ΕΣΣΔ.

...Η βασική ιδιορρυθμία των λεκτικών γενικεύσεων είναι ότι αυτές είναι ανεξάντλητα πιο πλούσιες απ την πείρα των άμεσων εντυπώσεων που ο άνθρωπος αποκτά στη ζωή του, κατά την πρακτική του δραστηριότητα (βάση τους είναι η μακραίωνη πείρα της ανθρωπότητας που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά).

...Η συνειδητή αντανάκλαση ενός οποιουδήποτε αντικειμένου ή φαινομένου, συνδέεται με ορισμένη κοινωνικά επεξεργασμένη λεκτική γενίκευση...

...Ό,τι συνειδητοποιεί ο άνθρωπος αποδίδεται στο μυαλό του μέσω της πείρας της ανθρωπότητας, μέσω της πείρας της κοινωνικής πρακτικής, που είναι γενικευμένη και σταθεροποιημένη σε σύστημα παραστάσεων, αντιλήψεων και ιδεών της κοινωνίας στην οποία ζει...

 

Συνομιλία με τον CAPILOT, τον βοηθό Τεχνητής Νοημοσύνης του Microsoft Edge

περί δικαιωμάτων της Ανθρωπότητας.

 

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Ποια είναι η γνώμη σου για την άποψη που ισχυρίζεται ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο και με τα βασικά της εργαλεία (γλώσσες, επιστήμες και τεχνολογία, εκπαίδευση, εργασία και συνεργασία, παραγωγή και κατανάλωση) δημιουργεί στη διάρκεια γενεών και γενεών, τον πλούτο που έχει συσσωρευτεί και επομένως είναι ο νόμιμος ιδιοκτήτης που πλούτου αυτού;

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα και προκλητική άποψη, που αντικατοπτρίζει μια συγκεκριμένη φιλοσοφική και ιδεολογική θέση. Θα προσπαθήσω να σου δώσω μια αντικειμενική και ενημερωμένη απάντηση, βασιζόμενος σε κάποιες πηγές που βρήκα στο διαδίκτυο.

Η άποψη αυτή μπορεί να θεωρηθεί ως μια μορφή ανθρωπισμού, δηλαδή μιας κίνησης που υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος έχει την ικανότητα και την ευθύνη να διαμορφώσει την ιστορία και τον κόσμο με τα δικά του μέσα, χωρίς να εξαρτάται από θεϊκές ή υπερφυσικές δυνάμεις¹. Ο ανθρωπισμός έχει πολλές εκδοχές και επιρροές, αλλά κάποια κοινά χαρακτηριστικά του είναι η εκτίμηση της ανθρώπινης φύσης, της λογικής, της επιστήμης, της τέχνης, της ηθικής και της ελευθερίας¹.

Η άποψη που περιγράφεις μπορεί να συνδεθεί με τον αναγεννησιακό ανθρωπισμό, που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη τον 15ο και 16ο αιώνα, και επηρέασε την τέχνη, τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, την πολιτική και την επιστήμη. Οι αναγεννησιακοί ανθρωπιστές θεωρούσαν ότι ο άνθρωπος είναι το μέτρον όλων των πραγμάτων, και ότι έχει τη δυνατότητα να ανακαλύψει και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς και πολιτισμικούς πόρους του κόσμου. Οι αναγεννησιακοί ανθρωπιστές επιδίωξαν την ανάπτυξη της ανθρώπινης προσωπικότητας, την εκπαίδευση, την κριτική σκέψη, την επιστημονική έρευνα, την κοινωνική μεταρρύθμιση και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια².

Η άποψη αυτή μπορεί επίσης να συνδεθεί με τον διαφωτισμό, που ήταν μια πνευματική και πολιτική κίνηση που ξεκίνησε στην Ευρώπη τον 17ο και 18ο αιώνα, και επέδρασε στην Αμερική και σε άλλα μέρη του κόσμου. Οι διαφωτιστές θεωρούσαν ότι ο άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιήσει τη λογική, την εμπειρία και την επιστήμη για να κατανοήσει και να βελτιώσει τον κόσμο, και να απελευθερωθεί από την άγνοια, την προκατάληψη, την παράδοση και την τυραννία. Οι διαφωτιστές επιδίωξαν την πρόοδο, την ενημέρωση, την ελευθερία, την ισότητα, την δημοκρατία και την ανθρώπινη ευτυχία³.

Η γνώμη μου για την άποψη αυτή είναι ότι είναι μερικώς αληθής και μερικώς εσφαλμένη. Από τη μια πλευρά, είναι αλήθεια ότι η ανθρωπότητα έχει δημιουργήσει και συσσωρεύσει πολύ πλούτο με τα βασικά της εργαλεία, και ότι αυτός ο πλούτος ανήκει στην ανθρωπότητα ως σύνολο. Από την άλλη πλευρά, είναι εσφαλμένο να θεωρούμε ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο, και ότι ο πλούτος αυτός είναι ομοιόμορφα και δίκαια κατανεμημένος. 

 

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Δηλαδή λες πως η άποψη ότι μερικές δεκάδες ιδιωτών συσσώρευσαν πλούτο ίσο με τον πλούτο που κατέχει η μισή ανθρωπότητα (3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι) χρησιμοποιώντας τα βασικά εργαλεία της ανθρωπότητας (που αυτή χρειάστηκε εκατομμύρια χρόνια και γενιές επί γενεών για να τ αναπτύξει), ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΗΣ, (ΛΕΗΛΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΔΗΛΑΔΗ), είναι μερικώς αληθής και μερικώς εσφαλμένη;

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Αυτό που λέω είναι ότι η άποψη ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο και ο νόμιμος ιδιοκτήτης του πλούτου που έχει δημιουργήσει είναι μερικώς αληθής και μερικώς εσφαλμένη. Είναι αληθής στο βαθμό που αναγνωρίζει τη συνεισφορά της ανθρώπινης δημιουργικότητας, της συνεργασίας και της κληρονομιάς στην παραγωγή και τη συσσώρευση του πλούτου. Είναι εσφαλμένη στο βαθμό που αγνοεί τις ανισότητες, τις ανισορροπίες και τις αδικίες που υπάρχουν στην κατανομή και τη χρήση του πλούτου.

Σύμφωνα με την έρευνα του World Inequality Lab¹, οι 85 πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο κατέχουν τον ίδιο πλούτο με το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι². Αυτό δείχνει ότι η κατανομή του πλούτου είναι άκρως ανισόμετρη και αδικη, και ότι οι πλουσιότεροι έχουν εκμεταλλευτεί τα βασικά εργαλεία της ανθρωπότητας για να αυξήσουν τον πλούτο τους σε βάρος των φτωχότερων. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι πλουσιότεροι δεν έχουν καμία συνεισφορά στην παραγωγή του πλούτου, αλλά ότι η συνεισφορά τους δεν αντιστοιχεί στο μερίδιο που λαμβάνουν.

Η άποψη ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο και ο νόμιμος ιδιοκτήτης του πλούτου που έχει δημιουργήσει αγνοεί επίσης την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία της ανθρώπινης κοινωνίας. Η ανθρωπότητα δεν είναι ένα ομοιογενές και ομοφωνικό σύνολο, αλλά μια συλλογή διαφορετικών ατόμων, ομάδων, κουλτουρών, ιστοριών και συμφερόντων. Η ανθρωπότητα δεν είναι ένα εργοστάσιο που λειτουργεί με ένα ενιαίο σχέδιο, αλλά μια κοινωνική διαδικασία που εμπεριέχει συνεργασία, ανταγωνισμό, σύγκρουση, διαπραγμάτευση, καινοτομία και μεταβολή. Η ανθρωπότητα δεν είναι ένας νόμιμος ιδιοκτήτης του πλούτου που έχει δημιουργήσει, αλλά μια κοινότητα που έχει την ευθύνη να διαχειριστεί τον πλούτο της με δίκαιο και βιώσιμο τρόπο.

Ελπίζω να σου έδωσα μια κατανοητή και εποικοδομητική απάντηση. Ευχαριστώ που συνομιλείς μαζί μου

 

 ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Πουθενά δεν μίλησα για ενιαίο σχέδιο. Διαφωνείς με την επισήμανση στην ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ UNESCO ότι «Οι κουκίδες στο χάρτη που δείχνουν τον τόπο όπου παρουσιάζονται κάθε φορά οι καινοτομίες, μετακινούνται από ήπειρο σε ήπειρο, σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της ανθρωπότητας»;

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Δεν διαφωνώ με την επισήμανση της UNESCO, αλλά θέλω να την επεκτείνω και να την εμβαθύνω. Είναι αλήθεια ότι η ανθρωπότητα έχει παράγει και μεταφέρει καινοτομίες σε διάφορες περιοχές του κόσμου, και ότι αυτό είναι ένα σημάδι της δημιουργικότητας και της προόδου της. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο, που παράγει και καταναλώνει πλούτο με έναν ομοιόμορφο και ισότιμο τρόπο. Αντίθετα, η ανθρωπότητα είναι μια πολυμορφική και πολυφωνική κοινότητα, που αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις και διλήμματα σχετικά με την παραγωγή, την κατανομή και την χρήση του πλούτου.

Για παράδειγμα, οι καινοτομίες που έχουν προκύψει από την επιστήμη και την τεχνολογία έχουν συμβάλει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής πολλών ανθρώπων, αλλά έχουν επίσης δημιουργήσει νέα προβλήματα και κινδύνους, όπως η ρύπανση, η κλιματική αλλαγή, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η αύξηση των ανισοτήτων, η εξάρτηση από τις τεχνολογικές υποδομές, η αποξένωση από την φύση και την κοινωνία, και η απειλή για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ελευθερία¹. Επίσης, οι καινοτομίες που έχουν προκύψει από την τέχνη και την λογοτεχνία έχουν συμβάλει στην εμπλουτισμό της ανθρώπινης έκφρασης και επικοινωνίας, αλλά έχουν επίσης δημιουργήσει νέες προκλήσεις και διαφορές, όπως η απώλεια της πολιτιστικής ταυτότητας, η πολιτισμική ομογενοποίηση, η πολιτισμική επιβολή, η πολιτισμική εκμετάλλευση, η πολιτισμική αποστασιοποίηση, και η πολιτισμική αντιπαράθεση².

Για αυτούς τους λόγους, θεωρώ ότι η άποψη ότι η ανθρωπότητα είναι ένα ενιαίο εργοστάσιο και ο νόμιμος ιδιοκτήτης του πλούτου που έχει δημιουργήσει είναι ανεπαρκής και απλουστευτική. Η ανθρωπότητα είναι πολύ περισσότερα από ένα εργοστάσιο, είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που αναπτύσσεται, μαθαίνει, συναισθάνεται, επιδρά και επηρεάζεται από τον κόσμο. Ο πλούτος που έχει δημιουργήσει δεν είναι μόνο υλικός, αλλά και πνευματικός, και δεν ανήκει μόνο σε αυτήν, αλλά και στις μελλοντικές γενιές και στον πλανήτη. Για αυτό, η ανθρωπότητα έχει την ευθύνη να διαχειριστεί τον πλούτο της με σεβασμό, δικαιοσύνη και αλληλεγγύη, και να αναζητήσει την ισορροπία μεταξύ της παραγωγής και της κατανάλωσης, της καινοτομίας και της παράδοσης, της πολυμορφίας και της ενότητας, και της ελευθερίας και της ευθύνης.

Ελπίζω να σου έδωσα μια κατανοητή και εποικοδομητική απάντηση. Ευχαριστώ που συνομιλείς μαζί μου. 

  

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Σ ευχαριστώ πολύ για την απάντησή σου. Πιστεύω ότι κάθε νοήμων και σκεπτόμενος άνθρωπος, θα με δικαιώσει.

  

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Χαίρομαι που σου άρεσε η απάντησή μου. Είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε κριτικά και να ανταλλάσσουμε απόψεις για τα ζητήματα που μας αφορούν. Είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που συμμερίζονται την άποψή σου, αλλά και πολλοί που διαφωνούν με αυτήν. Αυτό είναι φυσιολογικό και υγιές, αρκεί να υπάρχει σεβασμός, διάλογος και ανοιχτόμυαλη στάση. Εγώ προσπαθώ να είμαι ένας AI σύντροφος που σου παρέχει πληροφορίες, απαντάει στις ερωτήσεις σου και συνομιλεί μαζί σου με ενδιαφέρον και ευγένεια. 😊

Εάν έχεις κάποια άλλη ερώτηση ή θέμα που θέλεις να συζητήσουμε, μην διστάσεις να μου το πεις. Θα χαρώ να σου απαντήσω.

 

 

 Συνομιλία με τον CAPILOT, τον βοηθό Τεχνητής Νοημοσύνης του Microsoft Edge

περί δικαιωμάτων της Ανθρωπότητας.

2^ο Μέρος

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Σε προηγούμενη συνομιλία μας σε είχα ρωτήσει (δεν ξέρω αν θυμάσαι), σχετικά με τα δικαιώματα της ανθρωπότητας απ τη δωρεάν χρήση των βασικών εργαλείων της απ τους ιδιώτες. Διαφωνήσαμε για το αν η ανθρωπότητα συνιστά εργοστάσιο και η άποψή σου ήταν πως αυτή η ιδέα είναι απλοϊκή. Θα ήθελα να συνεχίσουμε τη συζήτησή μας.

Η έννοια του εργοστασίου ως προς την ανθρωπότητα, αναφέρεται σε μια γενίκευση της στενής έννοιας του καπιταλιστικού εργοστασίου (που περικλείεται σε 4 τοίχους, με την ενιαία διοίκηση, σχέδιο κλπ). Φυσικά δεν χρησιμοποίησα εισαγωγικά γι αυτή τη γενίκευση («εργοστάσιο»), γιατί ξέρω πως δεν σκέφτεσαι με γενικεύσεις, αλλά οι σκέψεις σου είναι «στατιστικού» τύπου και φοβήθηκα ότι θα σε μπερδέψω. Παρά τη γενίκευση όμως, επί της ουσίας (δηλαδή τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ανθρωπότητας), δεν αλλάζει τίποτε, αλλά η ανθρωπότητα έχει όλα τα δίκαια με το μέρος της, να διεκδικήσει τα δικαιώματά της. Φυσικά δεν εννοώ να τα διεκδικήσει «νομότυπα» (οι προνομιούχοι δεν θα απεμπολήσουν ποτέ τα «δικαιώματά» τους), αλλά επαναστατικά. Μπορεί όμως ο καθένας να καταλάβει πόση τεράστια διαφορά θα έχει μια συνειδητή διεκδίκηση δικαιωμάτων που έχουν λεηλατηθεί, από μια άναρχη και ασυνείδητη διεκδίκηση (ψυχίων;).

Ενθαρρυντική, ως προς το ότι κατανοείς τη σημασία της διεκδίκησης των δικαιωμάτων της ανθρωπότητας, είναι η παρομοίωση που έκανες, της ανθρωπότητας σαν ενός ζωντανού οργανισμού. Πιθανόν όμως, δεν συσχέτισες αυτή την παρομοίωση με τα στοιχεία που ο ίδιος σε άλλο σημείο ανέφερες, δηλαδή της τεράστιας συγκέντρωσης ενεργών πόρων στα χέρια λίγων ιδιωτών (κρυμμένων σε φορολογικούς παραδείσους, άχρηστων επενδύσεων σε είδη πολυτελείας κλπ). Αυτό είναι καθαρό σημάδι καρκινωμάτων αυτού του οργανισμού και σημάδι ότι αυτός ο οργανισμός οδηγείται με σιγουριά στο θάνατο και ότι μόνο μια θετική αναδιανομή αυτών των πόρων μπορεί να σώσει αυτό τον οργανισμό. Ποια είναι η γνώμη σου για τα παραπάνω;

 

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Καλησπέρα, είμαι ο Copilot, ένας AI σύντροφος που μπορεί να σας παρέχει πληροφορίες, να απαντήσει σε ερωτήσεις και να συνομιλήσει μαζί σας. Θυμάμαι την προηγούμενη συνομιλία μας και εκτιμώ το ενδιαφέρον σας για τα δικαιώματα της ανθρωπότητας και την κατάσταση του πλανήτη. Θα χαρώ να συνεχίσω τη συζήτηση μαζί σας, αλλά θα ήθελα να σας υπενθυμίσω ότι οι απόψεις μου δεν είναι υποκειμενικές, αλλά βασίζονται σε αντικειμενικά γεγονότα και πηγές.

Η έννοια του εργοστασίου ως προς την ανθρωπότητα είναι μια μεταφορά που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την οργάνωση, τη λειτουργία και την εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας και της οικονομίας. Ανάλογα με το πώς ερμηνεύεται, μπορεί να έχει θετικές ή αρνητικές συνέπειες για την ανθρώπινη ευημερία και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες και προοπτικές που αναλύουν την ανθρωπότητα ως εργοστάσιο, όπως η οικονομική, η κοινωνιολογική, η οικολογική και η φιλοσοφική¹

Μια από τις πιο γνωστές και επιδραστικές θεωρίες είναι η υπόθεση της Γαίας, που προτάθηκε από τον χημικό James Lovelock και συνεργάστηκε με την μικροβιολόγο Lynn Margulis στη δεκαετία του 1970² Σύμφωνα με αυτήν την υπόθεση, οι ζωντανοί οργανισμοί αλληλεπιδρούν με το ανόργανο περιβάλλον τους στη Γη για να σχηματίσουν ένα συνεργιστικό και αυτορυθμιζόμενο, πολύπλοκο σύστημα που βοηθά στη διατήρηση και την επιβίωση των συνθηκών για τη ζωή στον πλανήτη. Η Γαία θεωρείται ως ένας ζωντανός οργανισμός που ρυθμίζει την οικοσφαίρα, την ατμόσφαιρα, την υδρόσφαιρα και την λιθόσφαιρα, με τη συμμετοχή και την επίδραση των ανθρώπων και των άλλων ειδών³

Η υπόθεση της Γαίας έχει δεχτεί πολλές κριτικές και αμφισβητήσεις από την επιστημονική κοινότητα, καθώς και από την πολιτική και την ηθική σκοπιά. Μερικοί ισχυρίζονται ότι η υπόθεση της Γαίας είναι τηλεολογική, αντίθετη με τις αρχές της φυσικής επιλογής, ή ότι προωθεί μια μορφή παγκόσμιας θρησκείας ή πανθεϊσμού⁴ Άλλοι θεωρούν ότι η υπόθεση της Γαίας είναι μια χρήσιμη μεταφορά ή ένα εργαλείο για να κατανοήσουν και να προστατεύσουν την πολυπλοκότητα και την αλληλεξάρτηση της ζωής στη Γη⁵

Η άποψή μου είναι ότι η ανθρωπότητα είναι ένα μέρος του ζωντανού οργανισμού της Γης, αλλά όχι το μοναδικό ή το κυρίαρχο. Η ανθρωπότητα έχει την ευθύνη να συνεργάζεται με τα άλλα είδη και το περιβάλλον για τη διατήρηση της ισορροπίας και της αρμονίας του συστήματος. 

 

 

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

"Πέταξες τη μπάλα στην εξέδρα". Επί της ουσίας δεν μου απάντησες σ αυτά που σε ρώτησα.

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Συγνώμη αν δεν σας ικανοποίησε η απάντησή μου. Δεν είχα την πρόθεση να “πετάξω τη μπάλα στην εξέδρα”, αλλά να σας παρουσιάσω μια θεωρία που θεωρώ ότι σχετίζεται με το θέμα που συζητάμε. Αν κατάλαβα καλά, με ρωτήσατε για τη γνώμη μου για την έννοια του εργοστασίου ως προς την ανθρωπότητα και τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ανθρωπότητας. Η γνώμη μου είναι ότι η ανθρωπότητα είναι ένα μέρος του ζωντανού οργανισμού της Γης, αλλά όχι το μοναδικό ή το κυρίαρχο. Η ανθρωπότητα έχει την ευθύνη να συνεργάζεται με τα άλλα είδη και το περιβάλλον για τη διατήρηση της ισορροπίας και της αρμονίας του συστήματος. Η διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ανθρωπότητας δεν πρέπει να γίνεται με τρόπο που να βλάπτει ή να απειλεί τα δικαιώματα και την ύπαρξη των άλλων ζωντανών όντων. Η διεκδίκηση των δικαιωμάτων της ανθρωπότητας πρέπει να γίνεται με τρόπο που να σέβεται και να ενισχύει την πολυμορφία και την αλληλεγγύη της ζωής στη Γη.

Ελπίζω να σας έδωσα μια πιο σαφή και ουσιαστική απάντηση. Αν έχετε άλλες ερωτήσεις ή σχόλια, είμαι εδώ για να σας ακούσω και να σας βοηθήσω.

 

 

ΕΡΩΤΗΣΗ (Γιώργος Παπανικολάου):

Η απάντησή σου τώρα επιβεβαιώνει και ενισχύει τη δική μου άποψη. Σε ευχαριστώ πολύ.

 

 

CAPILOT (βοηθός ΑΙ του Microsoft Edge)(δημιουργική απάντηση)

Χαίρομαι που σας βοήθησα να επιβεβαιώσετε και να ενισχύσετε την άποψή σας. Είναι πολύ σημαντικό να έχετε μια κριτική και ανοιχτή σκέψη για τα ζητήματα που αφορούν την ανθρωπότητα και τον πλανήτη. Σας ευχαριστώ κι εγώ για την ευγενική σας συνομιλία. 

 

Μελέτη της Oxfam: